Als nieren falen

De voornaamste taak van de nieren is de water- en zoutregeling van het lichaam en het verwijderen van afvalstoffen. Wanneer de nieren onvoldoende werken, worden deze taken slecht uitgevoerd. Daardoor komt er te veel vocht in het lichaam, wat voor een hoge bloeddruk kan zorgen. Ook worden de afvalstoffen niet uit het lichaam verwijderd, met misselijkheid, braken, gebrekkige eetlust, diarree, vermoeidheid en soms coma als gevolg. Zonder behandeling kan dit tot de dood leiden.

Dialyse of transplantatie?

In afwachting van een niertransplantatie kan een nierpatiënt behandeld worden met dialyse. Door deze dialyse moeten nierpatiënten leven met heel wat eet- en drinkbeperkingen en krijgen ze te kampen met allerlei fysieke problemen. Een niertransplantatie biedt dan een minder beperkt leven. Wel moeten ook getransplanteerden rekening allerlei dieetvoorschriften volgen en hun medicatie strikt op bepaalde tijdstippen innemen. De getransplanteerde patiënten worden daarvoor levenslang opgevolgd. Toch hoeft een patiënt geen niertranplantatie te ondergaan als hij dat niet wil, want uiteraard zijn er aan die ingreep ook risisco’s verbonden. Wel is op lange termijn de kans op overleving groter na een transplantatie dan met chronische dialysetherapie.

Een transplantatie

Bij een niertransplantatie wordt er maar één nier vervangen, omdat één gezonde nier al het werk kan verrichten. Voor er overgegaan wordt tot een transplantatie moeten de kandidaten een grondige evaluatie met verschillende vooronderzoeken ondergaan, om zo de risico’s van de ingreep in te schatten. Na deze evaluatie wordt in multidisciplinair overleg besloten of de patiënt op de wachtlijst komt of niet.

Dankzij een transplantatie kunnen de gevolgen van de nierziekte hersteld worden. De kans op overleving na een niertransplantatie is hoog. Wanneer de nierziekte ontstaan is door diabetes, wordt in sommige gevallen overgegaan tot een nier- en pancreastransplantatie. Ook in dat geval liggen de slaagkansen hoog, maar deze ingreep vraagt wel een langduriger herstel. 

De slaagkansen van een niertransplantatie zijn nog beter met een nier afkomstig van een levende donor. 

Functioneert de transplantnier toch niet voldoende, dan kan een patiënt in aanmerking komen voor een tweede transplantatie of kan hij opnieuw starten met dialyse. 

Bekijk een video over het traject van een niertransplantatie 

Recente cijfers 

Op 31 december 2022 stonden er in België 1.189 mensen op de wachtlijst voor een niertransplantatie (actieve wachtlijst). In vergelijking met het aantal wachtenden op 31/12/2021 (1.108) is dit een toename van 7,3%. Het aantal niertransplantaties* in 2022 bedroeg 423, een stijging van 18,2% in vergelijking met het aantal niertransplantaties in 2021 (358).

(*) orgaan van een overleden donor